Cựu Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed), Alan Greenspan và hàng loạt chuyên gia hàng đầu nhận định kinh tế Mỹ nhiều khả năng rơi vào suy thoái vào năm nay. Trong khi đó, động thái của Fed hiện nay vẫn đang cho thấy việc thắt chặt chính sách tiền tệ tiếp tục diễn ra trong năm nay, với hy vọng đưa lạm phát về mức thấp, bất chấp sự suy thoái ảnh hưởng đến sự phục hồi chung của kinh tế.
Ông Greenspan, Cố vấn kinh tế cấp cao tại Advisors Capital Management, đã tuyên bố trong một bài bình luận hỏi đáp cuối năm được đăng trên trang web của công ty hôm thứ Ba rằng ngay cả khi xoay chuyển chính sách hiện tại của Fed cũng sẽ không đủ để tránh “ít nhất một cuộc suy thoái nhẹ”.
Bất chấp một vài báo cáo lạm phát cuối cùng cho thấy tốc độ tăng giá đã giảm tốc, nhưng ông Greenspan lưu ý rằng “nó không thay đổi thực tế là giá cả vẫn đang tăng”.
Nền kinh tế Mỹ “nhiều khả năng” phải đối mặt với một cuộc suy thoái trong năm 2023, nhưng đó có thể không phải là một cuộc suy thoái đáng kể, theo cựu chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York William Dudley.
Trong khi phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Surveillance hôm thứ Ba, ông Dudley thừa nhận rằng một cuộc suy thoái có thể xảy ra do những gì ngân hàng trung ương phải làm để kiềm chế lạm phát.
Dudley nói: “Đó sẽ là một cuộc suy thoái do Fed gây ra và họ có thể chấm dứt suy thoái bằng cách nới lỏng chính sách tiền tệ sau đó”.
Bên cạnh đó, ông Dudley lưu ý thêm rằng tổ chức này sẽ cần phải tăng tỷ lệ thất nghiệp để làm chậm nền kinh tế và đưa tỷ lệ lạm phát mục tiêu của Fed trở lại 2%.
Kể từ tháng 3, Fed đã tăng lãi suất quỹ liên bang chuẩn thêm 425 điểm cơ bản, đưa lãi suất lên phạm vi 4,25 – 4,50%, mức cao nhất trong 15 năm. Bất chấp môi trường lãi suất tăng hiện tại và dữ liệu suy yếu, Fed không lường trước được một cuộc suy thoái.
Theo Khảo sát dự báo kinh tế (SEP), các quan chức dự đoán tốc độ tăng trưởng GDP sẽ là 0,5% vào năm 2023, 1,6% vào năm 2024 và 1,8% vào năm 2025.
Chủ tịch Fed Jerome Powell nói với các phóng viên tại cuộc họp báo sau cuộc họp báo của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) vào tháng 12 rằng Hoa Kỳ sẽ trải qua giai đoạn “tăng trưởng chậm” và “thấp hơn nhiều so với xu hướng”.
Một cuộc khảo sát của Wall Street Journal với các nhà kinh tế tại 23 tổ chức tài chính cho thấy 2/3 người được hỏi nói rằng suy thoái kinh tế sẽ xảy ra trong năm 2023, trong bối cảnh Fed đang nỗ lực thắt chặt lạm phát. Một cuộc khảo sát riêng biệt của Bloomberg với các nhà kinh tế cho thấy 70% khả năng quốc gia chìm vào suy thoái.
Nhưng trong khi điệp khúc ngày càng tăng của các nhà phân tích thị trường đang dự đoán một cuộc suy thoái, nhiều người Mỹ cho rằng đất nước hiện đang trong tình trạng suy thoái.
Theo một cuộc thăm dò của Politico-Morning Consult, vào tháng 11, gần hai phần ba (65%) số người được hỏi nói rằng nền kinh tế đã rơi vào suy thoái. Tám mươi mốt phần trăm đảng viên Cộng hòa coi nền kinh tế đang suy thoái, so với 63% đảng viên độc lập và 51% đảng viên Dân chủ.
Nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với những cơn gió ngược lớn từ lãi suất tăng, lạm phát cao, sự kết thúc của kích thích tài khóa và thị trường xuất khẩu yếu kém ở nước ngoài, Bill Adams – Phó chủ tịch cấp cao và nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Comerica.
Jason Brady, Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành tại Thornburg Investment Management, cho rằng cuộc suy thoái năm 2023 “là một kết luận được báo trước”, nhưng “câu hỏi vẫn là chúng ta trải qua một cuộc suy thoái dữ dội như thế nào”.
Theo “Triển vọng kinh tế năm 2023” của Tập đoàn tài chính ING, rủi ro suy thoái đang gia tăng khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp rút lui.
Các nhà kinh tế của ING cho rằng sự suy thoái của thị trường bất động sản sẽ tác động đến ngành xây dựng, tạo ra hiệu ứng lan tỏa cho lĩnh vực bán lẻ. Trong khi đó, nền kinh tế toàn cầu chậm lại sẽ ảnh hưởng đến lĩnh vực sản xuất và dịch vụ.
“Trong khi Hoa Kỳ bước vào suy thoái kỹ thuật vào nửa đầu năm 2022, điều này gắn liền với các vấn đề chuỗi cung ứng kế thừa dẫn đến sự biến động trong thương mại và hàng tồn kho,” ngân hàng cho biết.
Fitch Ratings dự đoán nền kinh tế Mỹ sẽ bước vào “lãnh thổ suy thoái thực sự” trong quý 2/2023.
“Cuộc suy thoái dự kiến khá giống với cuộc suy thoái năm 1990 – 1991, sau khi Fed thắt chặt nhanh chóng tương tự vào năm 1989 – 1990. Tuy nhiên, rủi ro giảm giá bắt nguồn từ tỷ lệ nợ phi tài chính trên GDP, hiện cao hơn nhiều so với những năm 1990”, Olu Sonola, người đứng đầu bộ phận kinh tế khu vực của Mỹ, cho biết trong một lưu ý.
Năm 1989 và 1990, Fed đã tham gia vào chính sách tiền tệ hạn chế để cắt giảm lạm phát, dẫn đến tăng trưởng kinh tế hạn chế và mất niềm tin trong các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Do đó, Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER) đã xác định tám tháng từ tháng 7/1990 – 3/1991 là một cuộc suy thoái.
Tuấn Minh, theo The Epoch Times